در این روزها هم‌زمان با داغ بودن بحث بودجه کشور، تدوین و تصویب بودجه اصفهان نیز در دستورکار مدیریت شهری قرار گرفته و برای بررسی دقیق‌تر بودجه ۱۴۰۲ و پاسخ به سؤالات ایجاد شده در این باره، میزبان معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان بودیم تا توضیحاتی در خصوص جزئیات بودجه سال آینده اصفهان ارائه دهد.
به گزارش علاقمندان به حاج منصور ارضی از اصفهان، در این روزها هم‌زمان با داغ بودن بحث بودجه کشور، تدوین و تصویب بودجه اصفهان نیز در دستورکار مدیریت شهری قرار گرفت و ۲۵ دی ماه بود که بودجه ۱۴۰۲ اصفهان بر روی میز اعضای شورای شهر قرار گرفت تا پس از بررسی توسط اعضا، ابلاغ شود و در دستور کار مدیران قرار گیرد. بنا به گفته علی قاسم‌زاده، شهردار اصفهان بودجه ۱۴۰۲ نسبت به سال جاری ۶۰ درصد افزایش داشته و در این افزایش موضوعاتی از جمله مسائل زیست محیطی و حمل‌و نقل قابل توجه بوده و از سمتی سعید ابراهیمی معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان مواردی چون هوشمندسازی شهر و حرکت در راستای شهر هوشمند، محله‌محوری و توجه به محلات کمتر برخوردار، تنوع‌بخشی به درآمدها و توسعه منابع مالی پایدار، عدالت در توزیع امکانات و خدمات به شهروندان، سرمایه‌گذاری و استفاده ویژه از مشارکت‌ها وظرفیت‌های بخش خصوصی، حفاظت از شخصیت شهر اصفهان، شفایت و انضباط مالی را از اجمله اهداف بودجه ۱۴۰۲ اعلام کرد. برای بررسی دقیق‌تر بودجه ۱۴۰۲ و پاسخ به سؤالات ایجاد شده در این باره، در دفتر فارس اصفهان میزبان سعید ابراهیمی معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان بودیم تا توضیحاتی در خصوص جزئیات بودجه سال آینده اصفهان ارائه دهد؛ آنچه در ادامه می‌خوانید، حاصل گفت‌وگوی خبرنگاران فارس با معاون برنامه‌ریزی و توسعه سرمایه انسانی شهرداری اصفهان است:
فارس: فرآیند بودجه‌ریزی در شهرداری‌ها با توجه به ماهیت متفاوت این سازمان با سازمان‌های دولتی، به‌طور قطع با تفاوت‌هایی همراه است، همچنین تاکید شهرداری در دوره جدید بر گذر از روش‌های سنتی و نزدیک شدن به روش‌های نو و عملیاتی بودجه‌ریزی بوده، این اتفاقات تا چه حدی در بودجه ۱۴۰۲ منعکس شده است؟ ابراهیمی: بله تفاوت‌هایی وجود دارد و معمولا در نیمه دوم هرسال شهرداری‌ها درگیر فرایند تدوین بودجه می‌شوند اما امسال برای اولین بار از نیمه تیرماه بررسی پروژه‌های ۱۴٠۲ را آغاز کردیم زیرا یکی از مشکلات شهرداری‌ها این است که هم‌زمان با فرارسیدن فصل بودجه، پروژه هایی برای دریافت بودجه و درج در سرفصل‌های هزینه‌ای مطرح می‌شوند که فاقد جزئیات مطالعاتی و عملیاتی هستند اما برای رفع این ابهام، از تیرماه سال جاری اعلام کردیم که اگر پروژه‌ای الزامات و جزئیات نداشته باشد در بودجه قرار نمی‌گیرد. در همین راستا، جلساتی را به‌نام «شورای راهبری برنامه» آغاز و به هر منطقه اعلام کردیم که لیست پروژه‌هایشان را ارائه دهند و در ادامه لیست پروژه‌ها را تعیین تکلیف کردیم. اعضای جلسه شورای راهبردی نیز شامل تمام نمایندگان معاونت‌های مربوطه، تیم منطقه، سازمان طراحی و معاونت شهرسازی بودند.علاوه بر موارد مذکور، دو حوزه طراحی دیگر نیز داریم؛ اول سازمان نوسازی بهسازی و دیگری سازمان زیباسازی که باید در مناطق مختلف طرح داشته باشند و نظرات‌شان را بر طرح‌ها اعلام کنند. **۶۰ الی ۷۰ درصد پروژه‌ها قبل از شروع سال جدید طرح خواهند داشت در جلسات متولیان پروژه‌ها را قطعی و تکلیف کردیم تا آخر شهریور جزئیات را اعلام کنند؛ پس از آن نیمه مرداد و آبان جلسات شورای راهبری را تکرار کردیم زیرا نیاز به برخی اعمال تغییرات بود و این دو دور جلسات باعث شد حدود ۳٠ درصد پروژه‌ها طرح داشته باشد که اقدامی ارزشمند بود. اکنون نیز بودجه تقدیم شورا شد اما فشار را بر این گذاشتیم تا دیگر طرح‌ها را هم بیاورند و امیدواریم حدود ۶۰ الی ۷۰ درصد پروژه‌ها قبل از شروع سال طرح داشته باشند که اگر این اتفاق بیفتد در سال جدید به‌دنبال مقدمات اجرا هستیم و این موضوع باعث افزایش سرعت خواهد شد البته نکته قابل توجه این است که نظام تأمین مالی چگونه بتواند متناسب با درخواست‌ها تأمین مالی کند که در این راستا در حال اولویت‌بندی هستیم. فارس: جزئیات بودجه ۱۴۰۲ را بفرمایید ابراهیمی: در حوزه مرکزی چند درآمد سیاستی از جمله وام و اوراق مشارکت داریم که در لیست تحت عنوان «منابع» مطرح می‌شود. در ادامه کارگروه اعتبارات هرینه‌ای تشکیل می‌شود که اقلام حقوق و دستمزد و هزینه‌های جاری را برآورد می‌کنند و در این راستا در بخش‌های جاری میانگین بین ۴۰ تا ۶۰ درصد افزایش قیمت داریم. بخشی دیگر از پروژه‌ها مستمر است و زمانی که این دو رقم از منابع کم شود، عدد باقی‌مانده برای پروژه‌های عمرانی در چهار تقسیم‌بندی محله محور، منطقه‌ای، مهم منطقه‌ای (بیش از یک منطقه را درگیر می‌کند) و پروژه‌های شاخص مطرح است که متولی پروژه‌های شاخص معاونت‌ها و مصادیق آن پروژه رینگ، قطار شهری و خرید اتوبوس است. در نهایت بودجه به عدد ۱۸ هزار و ۹۷۴ میلیارد تومان رسید که حدود ۲ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان آن مشارکت است. البته بخش مشارکت نیز تقسیم‌بندی می‌شود؛ اول املاکی که داشته و تبدیل و مولدسازی کردیم را می‌فروشیم و در این راستا بالغ بر هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان از این دسته است، ارزش املاک موجود در شهرداری به ارزش دفتری بالغ بر ۳ هزار میلیارد تومان است که حتی ارزش واقعی آن می‌تواند به ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان برسد و در این راستا برنامه‌ریزی انجام و بحث فروش اموال غیرمنقول و سرمایه‌گذاری مطرح می‌شود. در بحث مصرف نیز حدود ۳ هزار و ۷۰۰ میلیارد تومان مازاد داشتیم که با توجه به سیاست‌گذاری‌ها بخشی افزایش منابع و بخشی را اولویت‌بندی کردیم تا در نهایت به تعادل ۱۹ هزار میلیارد تومان در شهرداری رسیدیم. همچنین با بودجه سازمان‌ها و شرکت‌های با مالکیت بالای ۵۰ درصد بدون ارقام تکراری حدود ۲ هزار و ۱۶۰ میلیارد تومان است که در مجموع به ۲۱ هزار و ۱۳۳ میلیارد تومان رسیدیم. **هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان از بودجه به‌نام اعتبارات محرومیت‌زدایی، محرک توسعه و تعادل بخشی از ۱۸ هزار و ۹۷۴ میلیارد تومان، بخشی متمرکز است یعنی از مناطق برخوردار پول می‌گیریم و به مناطق کمتر برخوردار برمی‌گردانیم که حدود هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان در این راستا به‌نام اعتبارات محرومیت‌زدایی، محرک توسعه و تعادل بخشی مطرح است و تلاش می‌شود بر اساس این محاسبات، بودجه از مناطق برخوردار به مناطقی که نیاز به پروژه‌های محرک توسعه دارند منتقل شود.
در خصوص مشارکت با سرمایه‌گذاران در پروژه‌های شهری نیز، رقم مشارکت در سال گذشته حدود ۲ هزار و ۸۰۰ میلیارد تومان بود که ۸۰۰ میلیارد تومان املاکی بود که آن را احصا کردیم اما امسال تمام ردیف‌های مشارکت را در حوزه برنامه‌ریزی ۱ میلیون تومانی کردیم یعنی حتما باید عملیاتی شود تا در بودجه بنشیند. فارس: سهم هزینه‌های جاری در بودجه ۱۴۰۲ به چه میزان تنظیم شده است؟ ابراهیمی: از ۱۸ هزار و ۹۷۴ میلیارد تومان، ۵ هزار و ۴۸۰ میلیارد تومان مربوط به هزینه‌های جاری است و در این راستا هزار و ۷۵٠ میلیارد پروژه مستمر داریم که ۶٠٠ میلیارد تومان آن تأمین معوض است یعنی هزینه‌ای به منزله سرمایه‌گذاری برای شهرداری است و در طی آن شهرداری‌ها ذخایر ملکی‌شان را افزایش می‌دهند. همچنین هزار و ۱٠٠ میلیارد تومان وام و دیون است که با توجه به رشد قیمت‌ها، امری به‌صرفه است، از سمتی تضمین دولت برای اوراق ۶٠٠ میلیارد تومان است زیرا اوراق محصول سال قبل است و در این راستا ۵٠ درصد با دولت و ۵٠ درصد به‌عهده شهرداری است. **رشد ۵۰ درصدی بودجه برای پروژه‌های محله‌محور ۵۸۹ میلیارد تومان برای پروژه‌های محله‌محور پیش‌بینی شده که ۵٠ درصد رشد داشته و از سمتی هزار و ۸۳۸ میلیارد تومان پروژه منطقه‌ای، هزار و ۲۲۶ میلیارد تومان پروژه مهم منطقه‌ای و ۶ هزار و ۹۴۱ میلیارد تومان مربوط به پروژه‌های شاخص تعلق گرفته است. فارس: مدل مالی شهرداری در حال حاضر منطقه‌ای است و از مدل متمرکز فاصله گرفته، آیا تغییری در این روش رخ خواهد داد؟ ابراهیمی: یکی از اقدامات این است که حتی برخی پروژه‌ها در مناطق مرکزی دیده می‌شود و این موضوع خود نوعی کمک به منطقه است اما این بحث کافی نیست زیرا فاصله‌ها زیاد و راهکار آن الگوی متمرکز خزانه است یعنی به سمت عدم تعادل منطقه‌ای و تعادل کل برویم که در حال آماده‌سازی زمینه برای گام برداشتن در این زمینه هستیم زیرا شرایط اقتصادی سخت شده است و باید به سمت اولویت‌های شهر گام برداریم. **فارس: در تابستان امسال لایحه‌ای تحت عنوان قانون پایداری درآمدهای شهری منتشر شد که ردیف‌های درآمدی جدید برای شهرداری‌ها ایجاد کرده بود، آیا بودجه ۱۴۰۲ بر مبنای این قانون تنظیم شده است؟ ابراهیمی: تا ۱۵ بهمن فرصت داریم لایحه‌های درآمدی را مبتنی بر قانون درآمدهای پایدار ارائه دهیم تا با تأیید وزارت کشور مبنای دریافت سال جدید شود؛ چون امسال سال اول این بحث بود و نمی‌توانستیم متوقف شویم، برآورد اولیه از منابع داریم که احتمالا با این لایحه ترکیب منابع‌مان به‌هم می‌خورد اما سقف درآمدی تفاوت خاصی نخواهد داشت. یکی از اقدامات این است که برخی درآمدها و هزینه‌ها را اختصاصی کنیم و با این اقدام اگر با کمبود منابع مواجه شویم دچار چالش نمی‌شویم. در لایحه درآمدهای پایدار اگر فقط کلان‌شهرها را ببینیم شاید برخی تهدیدات بیشتر باشد اما اگر به جامعه مدیریت شهری کشور نگاهی بیندازیم امری ارزشمند است و شهرداری‌ها در شهرهای کوچکتر به سمت نظم بیشتر حرکت خواهند کرد.
به هر روی، سهم شهرداری اصفهان در عمران شهر بسیار زیاد است چون از بودجه دولت سهم خاصی صرف عمران نمی‌شود و ۹٠ درصد بودجه دولت را خرج هزینه‌های جاری می‌کنیم. **در شهر فرهنگی هزینه‌ها کاهش می‌یابد فارس: سوالی که همیشه از سوی مردم مطرح می‌شود نحوه اولویت بندی پروژه‌ها در بودجه شهرداری است، استدلال شهرداری در این خصوص مستند به چه مواردی است؟ ابراهیمی: ما در شهرداری به صورت مستمر پروژه‌ها و میزان پیشرفت آن را از طریق داشبورد رصد می‌کنیم و این آمارها مبنای بودجه بندی و اعطای اعتبارات به متولیان پروژه‌هاست، بر این اساس سرفصل برنامه‌ای بودجه‌ای داریم که در آن ۱٠ راهبرد از جمله حمل و نقل عمومی، بهبود آلودگی‌های زیست محیطی، زیرساخت‌ها، سرمایه‌های انسانی، بازآفرینی شهری و بافت‌های ناکارآمد، تاب‌آوری شهری، کارآفرینی و زیست‌بودم فناوری، سرزندگی فرهنگی اجتماعی، برنامه‌ریزی آینده‌نگر از جمله این اولویت‌ها است. برنامه‌های فرهنگی اجتماعی از موارد قابل توجه در رشد است زیرا شهردار محترم معتقد است در شهرهای فرهنگی برخی اقدامات رقم می‌خورد که باعث کاهش هزینه‌ها می‌شود البته این موارد به همراهی مردم بازمی‌گردد و شهرداری اقدامات فرهنگی مصداقی با نتیجه قابل لمس را در دستور کار خود قرار داده است. فارس: مساله گردشگری در اصفهان همیشه به‌عنوان یکی از مزیت‌های اقتصادی مطرح شده است، از دیگر سو، شهرداری اصفهان شرکت توسعه سیاحتی سپاهان را در اختیار دارد و در طی یک سال گذشته اقدامات مهمی در این شرکت صورت گرفته است، رویکرد بودجه شهرداری در این خصوص چیست؟ ابراهیمی: شهرداری تا به الآن ۲ بار به سمت تشکیل سازمان گردشگری رفته اما مصوبه آن به دلیل وجود سازمان‌های حاکمیتی موازی رد شده است. علاوه بر این، فعالیت گردشگری را چند معاونت شهرداری انجام می‌دهد و در این راستا اداره گردشگری، ستاد سفر و شرکت توسعه سیاحتی را درگذشته داشته و داریم و معتقدیم در این باره باید تمرکزگرایی بیشتری صورت پذیرد.
**از سالن اجلاس چه خبر؟ فارس: برویم سراغ پروژه‌های شاخص و خصوصا سالن اجلاس سران، تکمیل سالن اجلاس به کجا رسید؟ فارس: سالن اجلاس پروژه‌ای به ارث رسیده از گذشته است و برای آن عدد قابل توجهی اختصاص یافته است. مساله اصلی در این پروژه، پیدا کردن بهره‌بردار خوب و استفاده درآمدی و اقتصادی از آن است، چرا که هزینه‌های نگهداری این پروژه بالا بوده و باید صرفه اقتصادی ایجاد کند. از دیگر سو از ابتدا توافق با دولت بر این بود که نیمی از سرمایه گذاری‌ها را دولت انجام دهد اما تا کنون عدد قابل توجهی از دولت به اجلاس سران تزریق نشده و همه ساخت و سازها توسط شهرداری صورت گرفته است. فارس: در پروژه های بزرگ عمرانی و توسعه شهری تا چه حد به محدودیت های ترافیکی توجه می‌شود؟ چون برخی ساخت‌و‌سازها در خیابان امام خمینی و احداث فروشگاه‌های بزرگ موجب بروز ترافیک شده است. ابراهیمی: در انجام طرح‌ها همیشه به موضوع ترافیک توجه می‌شود و عارضه‌سنجی‌های لازم در خصوص هر گونه ساخت و ساز احصا می‌شود و علاوه بر معاونت حمل و نقل و ترافیک، معاونت شهرسازی نیز نظرات لازم را در این خصوص اعمال می‌کند. تصمیم ساخت و سازهای مورد بحث شما نیز در دوره‌های قبل صورت گرفته است و در خصوص کاربرد آن‌ها و تناسب آن با شهر اصفهان و به طور کلی در کل شهرهای بزرگ بحث‌هایی مطرح است، برخی بر این نظر هستند که سازه‌ها و فروشگاه‌های بزرگ باعث جلوه بیشتر در شهر و توسعه آن می‌شود، برخی نیز آرامش در شهر را اولویت می‌دانند اما به طور کلی مجوز صدور پروانه و ساخت فروشگاه‌ها با شهرداری است اما آثار فرهنگی و اجتماعی آن جای کار دارد و شخص شهردار نیز توجه خاصی به این موضوعات دارند. **تشکیل میزهای تخصصی در دوره جدید فارس: مساله طراحی المان‌ها و نمادها در اصفهان همیشه با حساسیت بالایی مواجه بوده و علاوه بر این در خصوص طراحی پروژه‌های فضای سبز و فرهنگی و هنری نیز این حساسیت در نزد مردم ایجاد شده است، آیا روند انتخاب صرفا مبنای ریالی داشته یا اقداماتی برای افزایش خلاقیت و انگیزه طراحان نیز در نظر گرفته شده است؟ ابراهیمی: شهرداری در حال انجام الگوی مسابقات است یعنی طرحی که می‌خواهیم را به مسابقه می‌گذاریم و برای آن جایزه خوب می‌گذاریم تا کار به بهترین شکل دربیاید و در این راستا تنوع و نشاط علمی مطرح می‌شود و چند پروژه شاخص ۱۴۰۲ نیز بر همین اساس فراخوان داده شده‌اند. سه میز در شهرداری به نام محلات، هوشمندسازی و فرهنگ مطرح است: در میز محلات برخی محله‌ها را با شاخص‌ها مشخص و در آنجا کار محلی انجام می‌دهند و در نهایت لیست اقدام مطرح می‌شود همچنین برای هوشمندسازی ۱٠٠ میلیارد تومان اختصاص داده شده و در میز فرهنگ نیز حدود ۱٠ پروژه برنامه‌ریزی شده که نتایج فرهنگی اجتماعی در پی خواهد داشت البته برخی پروژه‌ها صرفا فرهنگی نیست و زیست‌محیطی، فرهنگی و حتی اقتصادی است. فارس: ردیف بودجه‌ای برای کوه نخودی در بودجه امسال به چشم می‌خورد، طرح شهرداری در این خصوص چه بوده است؟ ابراهیمی: در کوه نخودی یک ابر نماد داریم که می‌تواند تبدیل به صفه ۲ شود. در شهرسازی طرحی کار شده تا برخی مسیرها معبر و فضا ایجاد شود و دسترسی‌ها ایجاد شود و معتقدیم این پروژه می تواند در منطقه تحول ایجاد کند.
فارس: در خصوص شرکت نمایشگاه‌ها و توسعه نمایشگاه بین‌المللی در سال ۱۴۰۲ شاهد تحول خواهیم بود؟ ابراهیمی: احداث نمایشگاه بین‌المللی جدید در اصفهان مورد بسیار مهمی بود که رخ داد و خوشبختانه این نمایشگاه در حال فعالیت است. نظر شهرداری بر لزوم به کارگیری ظرفیت‌های بخش خصوصی در نمایشگاه است و پیشنهاد شده تا سهم شهرداری در شرکت نمایشگاه کمتر شود و تمرکز بر مدیریت شهری و پروژه‌های محرک توسعه داخل شهر از جمله قطار شهری و رینگ‌های ترافیکی باشد. فارس: بودجه‌های مرتبط با طرح‌های پسآب در بودجه امسال قابل رویت بود، در این خصوص توضیحاتی بفرمایید. ابراهیمی: در بودجه ۱۴۰۲ پروژه‌های شاخص شامل تکمیل رینگ چهارم، قطار شهری و پساب است که یکی از موضوعات جدی در بخش آب و حفظ سرانه بدون فشار منابع آب زیرزمینی است، در همین راستا بودجه‌ای تعریف شده که با تکمیل خط انتقال پسآب در سطح شهر و همچنین ایجاد منابع آبی زیر سطحی، نوسانات تامین آب را کاهش داده و در کنار اجرای طرح‌های صرفه جویی، مساله آب در اصفهان که وضعیتی خاص دارد را مدیریت کنیم؛ همچنین در حال بستن قرارداد با یک شرکت دانش‌بنیان برای تصفیه پسآب‌های خریداری شده از آب و فاضلاب هستیم با فرآیند اسمز معکوس، پسآب و فاضلاب را به آب قابل استحصال کشاورزی تبدیل می‌کند و برای توسعه شبکه آب‌یاری ۳۱۱ میلیارد تومان پیش‌بینی شده است. برای سال آینده ۵۶۲ میلیارد تومان برای پسماند داریم که بودجه لازم شبکه، تصفیه‌خانه، حفرچاه، خرید پساب، خط انتقال و منبع آب برای این بخش در نظر گرفته شده است؛ در خصوص رینگ چهارم نیز تلاش بر درآمدزایی از ماشین های غیربومی عبوری از این رینگ است و پیگیری‌هایی برای ایجاد این سازوکار و عقد قرارداد شده است اما هنوز به نتیجه نرسیده است. در رینگ عمده کارها انجام شده و در ادامه به دیپلماسی شهری و الگوی تعاملی نیازمند هستیم زیرا همگی از آن منتفع می‌شوند. پایان پیام/۶۳۱۲۵/آ/